20-Te Urodziny Waluty Euro
01.01.2019
Witamy Państwa w Nowym Roku!
Dzisiaj obchodzimy 20-te urodziny waluty euro – wspólnej waluty księgowej większości państw Unii Europejskiej. Przez pierwsze trzy lata była to waluta bezgotówkowa, zaś zastąpienie walut narodowych na niespotykaną dotąd skalę nastąpiło 01.01.2002 i trwało sześć miesięcy.
Nazwy „euro” i „cent” okazały się nie lada wyzwaniem językowym. W oficjalnych dokumentach UE „euro” powinno być zawsze używane w mianowniku liczby pojedynczej. W nieoficjalnym obiegu akceptowane są formy odpowiednie dla poszczególnych języków. Tymczasem w Turcji, dla której przystąpienie do Unii Europejskiej jest celem strategicznym, Instytut Języka Tureckiego zaproponował mediom krajowym zastąpienie angielskiego „euro” słowem „avro”.
Moneta euro występuje w ośmiu nominałach. Pod względem technicznym musi być zgodna z tymi samymi specyfikacjami w każdym kraju. Na rewersie znajdziemy stronę wspólną (europejską), a na awersie stronę narodową, zależną od kraju emisji. Monety mogą mieć osobny projekt dla każdego nominału (np. odniesienia do rodzimej sztuki na monetach włoskich) lub jeden dla wszystkich (np. kontur kraju na monetach estońskich). Wszystkie wersje są akceptowane w całej strefie euro. Na monetach znajduje się treść pozwalająca na jednoznaczną identyfikację danego kraju: może to być między innymi symbol graficzny (niemiecki orzeł) albo tekst, np. nazwa kraju w danym języku (LITWA - LIETUVA) lub odniesienie do obecnie panującego władcy (WILLEM-ALEXANDER KONING DER NEDERLANDEN – Wilhelm Aleksander król Niderlandów). Emisja monet leży w zakresie kompetencji danego kraju.
Polska powinna wprowadzić euro w ramach realizacji zobowiązań traktatu ateńskiego z 2003 roku, dokładny termin nie jest znany. Dotychczasowe projekty polskiego euro awersu były nieoficjalnymi inicjatywami prywatnymi.
W obiegu znajdują się obecnie dwie serie banknotów euro. Pierwsza seria wydana w 2002 roku oraz seria „Europa”, wprowadzana stopniowo od 2013 do 2019 roku. Nowa seria ma za zadanie zastąpić starą serię, która po wyczerpaniu zapasów zostanie wycofana z obiegu. Seria „Europa” została zaktualizowana pod wieloma względami, między innymi dodaje do zapisu waluty w języku łacińskim (EURO) i greckim (EYPΩ) zapis cyrylicą (EBPO). Tłumaczeniu na banknocie podlega także skrót nazwy Europejskiego Banku Centralnego, który można zobaczyć w dziesięciu wariantach: BCE (FR, ES, PT, RO, IT), ECB (EN, CS, DA, NL, LT, LV, SK, SL, SV), ЕЦБ (BG), EZB (DE), EKP (EE, FI), EKT (EL), ESB (HR), EKB (HU), BĊE (MT), EBC (PL). Emisja banknotów leży w zakresie kompetencji właśnie tej instytucji. Banknoty w sześciu lub siedmiu nominałach (w zależności od serii) mają taki sam wygląd w każdym kraju członkowskim.
Jeśli kraj członkowski ma zamiar wydać monetę okolicznościową, musi powiadomić o tym Komisję Europejską, a ta wydaje odpowiednią publikację w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – informacja taka wydawana jest w 23 językach urzędowych UE: angielskim, bułgarskim, chorwackim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, rumuńskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim i włoskim. Jak łatwo zauważyć brakuje jednego języka – irlandzkiego. W tym języku podawane są jedynie rozporządzenia wspólne Rady i Parlamentu UE.
JM